Teknolojinin getirdiği yenilikler çocukların bedensel gelişiminde fark edilir etkiler yaratıyor. Araştırmalar uzun süreli ekran kullanımının göz sağlığından postür bozukluklarına, motor becerilerden metabolik problemlere kadar geniş bir yelpazede olumsuz sonuçlar doğurduğunu ortaya koyuyor. İngiltere’de gerçekleştirilen güncel bir çalışmaya göre, çocukların ekran başında geçirdiği her ekstra saat, miyopi (uzağı net görememe) riskinde belirgin bir artışa neden oluyor. Araştırmacılar, ekran karşısında geçirilen zamanın, göz kaslarının yorulmasına ve odaklanma mekanizmalarının bozulmasına yol açtığını belirtiyor. Dahası, Harvard Üniversitesi’nin hareketsizlik üzerine yaptığı araştırmalar, dijital dünyada kaybolan dakikaların, çocukların koordinasyon ve motor becerilerinde zayıflamaya neden olduğunu ortaya koyuyor. Uzun süreli ekrana maruz kalmak; öne eğik duran baş, kamburlaşan sırt ve bozulmuş postürle kendini belli ediyor. İşte tam da bu noktada, "teknoloji kamburu" kavramı devreye giriyor. aktivite düzeylerini azaltarak kas gelişimi ve motor becerilerinde gerilemeye neden olabilir. Bu durum, obezite riskini artırabilir.
EKRANIN MOTOR BECERİLER VE MİYOP ÜZERİNDEKİ ETKİSİ
ABD'de 8-12 yaş arasındaki çocukların günde ortalama 7 saat ekran karşısında vakit geçirdiği göz önüne alındığında, dünya genelinde bu sürelerin hızla arttığı görülüyor. Türkiye'de ise 6-13 yaş arası çocuklar günde ortalama 6,4 saatlerini ekran karşısında geçiriyor. Uzun süreli ekran kullanımı, sadece postür bozukluklarına yol açmakla kalmıyor; aynı zamanda dijital göz yorgunluğu, göz kuruluğu ve bulanık görme gibi belirtiler de artış gösteriyor. Ekrana yakın mesafeden odaklanmak, miyopi riskini ciddi ölçüde artırıyor. "Artan ekran süresi, çocukların fiziksel aktivite düzeylerini azaltarak kas gelişimi ve motor becerilerinde gerilemeye neden olabilir. Bu durum, obezite riskini artırabilir. Spor yapmayan çocuklarda bu etkiler daha belirgindir; çünkü fiziksel aktivitenin eksikliği, kas kuvveti, esneklik, denge ve koordinasyon gibi temel motor becerilerin gelişimini olumsuz etkiler." Vefik Arıca'nın bu net uyarısı, ekran süresinin sadece göz sağlığını değil, tüm bedensel gelişimi nasıl etkilediğini gözler önüne seriyor.
EKRAN SÜRESİYLE MÜCADELE VE YAŞAM KALİTESİNDE DENGE
Birleşmiş Milletler Çocuk Fonu (UNICEF) ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) destekli araştırmalar, günlük ekran süresinin iki saat sınırının aşılmaması gerektiğini öne sürüyor. Aksi halde, çocukların fiziksel aktivitelerden uzaklaşarak sağlıklı bedensel gelişimleri tehlikeye girebilir. Güney Kore’de yapılan bir araştırma, ekran süresinin iki saatin üzerinde olduğu durumlarda çocukların spor aktivitelerine katılımının yüzde 30 oranında düştüğünü ortaya koyuyor. Ebeveynler ve eğitimciler için pratik öneriler ise şöyle:
Ekran süresini sınırlamak: Çocukların yaşlarına uygun olarak ekran başında geçirdikleri süreyi dikkatle kısıtlamak.
20-20-20 kuralını uygulamak: Her 20 dakikada bir, 20 saniye boyunca 20 feet (yaklaşık 6 metre) uzağa bakmak, göz yorgunluğunu azaltabilir.
Açık havada vakit geçirmek: Gün ışığında dışarıda zaman geçirmek, sadece göz sağlığını desteklemekle kalmaz, aynı zamanda doğal hareket ve sosyal etkileşimi de teşvik eder.
Düzenli göz muayeneleri: Çocukların göz sağlıklarını izlemek için rutin kontroller şart. Ek olarak, ekranların yaydığı mavi ışığın melatonin hormonunun salgılanmasını engellediğini unutmamak gerekiyor. Bu durum, çocuklarda uyku düzeninin bozulmasına, uykuya dalma güçlüğüne ve genel olarak yaşam kalitesinde düşüşe neden olabiliyor.
Haber Merkezi
ABDULVAHİT GÜRASLAN
