6 Şubat depreminden sonra yaşanan ciddi zorluklar ne yazık ki sürüyor. Özellikle engelli vatandaşlarımızın yaşadığı zorluklara dikkat çeken CİSÜ birilerinin yardımıyla tuvaletlerini yapmak zorunda olan engellilere dikkat çekti.
Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı Hakları (CİSÜ) Platformu üyesi Engelli Kadınlar Derneği (ENGKAD) Temsilcisi Zeynep Şule Yılmaz, “Ne yazık ki bu yüzden tuvaletini saatlerce tutmak durumunda kalan, sürekli birilerinin yardımıyla tuvalet ihtiyacını gidermek zorunda kalan engelliler var” dedi.
Yılmaz, deprem bölgesinde engelli kadın sayısının bilinmediğini ancak bu oranın en az yüzde 7,9 olduğunun tahmin edildiğini söyledi ve engelli kadınların CSÜS hizmetlerine erişiminin çok güç olduğunu sözlerine ekledi.
HİJYENİK ÜRÜNLERE ULAŞIMDA SORUN YAŞANIYOR
Yılmaz, engelli kadınların yaşadığı sorunları detaylandırarak şu açıklamayı yaptı: “Hijyen ve menstrüel ürünler tırlardan dağıtıldığı için birçok engelli kadın buralara erişimde sorun yaşıyor. Yardımın dağıtılma şekli erişilebilir olmadığı için engelli kadınlar ya birinin yardımıyla ya da onlar adına başkasının bu tarz ürünlere ulaşmasıyla ihtiyaçlarını giderebiliyorlar. Şu an CSÜS hizmetleri verilse bile bu hizmetlerin verildiği binaların engelli kadınların erişimine uygun olup olmadığını bilmiyoruz. Engelli öğrenciler için okul şartları uygun olmadığından aileler de kızlarını okula göndermiyor olabilir. Çadır ve konteyner kentler engelli insanlar için uygun değil. Depremin ilk günlerinde en çok zorlanılan konulardan birisi de erişilebilir olmayan tuvaletlerdi” ifadesinde bulundu.
ENGELLİ KADIN DAHA DA ZOR DURUMDA
Bölgedeki sağlık personelinin engelli kadınlar ya da depremden etkilenen engelli kadınlarla çalışma konusunda herhangi bir eğitim alıp almadıklarının bilinmediğini ifade eden Yılmaz, “Travma sonrası kişinin bir şeyleri kontrol edebiliyor olduğuna dair inancı çok önemli” diye belirtti ve bu inancın engelli kadınlar söz konusu olduğunda daha az mümkün olduğunun altını çizdi. İhtiyaçlara erişimde yaşanan sıkıntıların cinsel şiddet ve istismar riskini artırdığına vurgu yapan Zeynep Şule Yılmaz, şunları kaydetti: “Engelli kadınlar olarak yardımcı teknolojilere erişemememiz ve fiziki ortamın da erişilebilir olmaması dolayısıyla sürekli yardım almak zorunda olduğumuz bir yerde, kontrolün bizde olduğu inancından da söz edilemez ne yazık ki. Bir diğer konuşulması zor konu ise artan cinsel şiddet ve istismar riski. Gerek kalabalık ortamlarda yaşanması, gerekse en mahrem ihtiyaçların bile bir yakınla giderilmek zorunda kalınması dolayısıyla cinsel şiddete maruz kalma riski artıyor.”
DUŞ VE LAVABO ERİŞİLMEZ DURUMDA
Uluslararası Af Örgütü ise Adıyaman, Gaziantep, Hatay ve Kahramanmaraş illerindeki farklı bölgelerde yerlerinden edilen depremzedelerin barındıkları toplam 21 yeri ziyaret etti. Ziyaret edilen yerlerin bir kısmı farklı tip ve kalitedeki çadırlardan oluşan kamplar, diğerleri ise barınma birimi olarak kullanılan konteynerler ve bu yerlerdeki koşullar birbirinden farklı. Ancak devlete bağlı resmi kurumlar ve diğer insani yardım aktörleri tarafından kurulan daha resmi kamplarda dahi, kısıtlı hareket kabiliyetine sahip yaşlıların ve engelli kişilerin içinde bulunduğu durum, müdahalede eksiklikler olduğunu ortaya koydu. Engelli kişiler, yerlerinden edilen depremzedelerin barındıkları yerlerdeki tuvaletlerin ve duşların kendileri için erişilebilir olmadığına dair endişelerini ifade etti. Ziyaret edilen 21 yerin tamamında tuvaletlerde rampa erişimi bulunmadığı gibi, hareket kısıtlılığı olan kişilerin bunları kullanmalarını sağlayacak tutma yeri, ip ya da iskemle gibi ihtiyaçlarında bulunmadığı tespit edildi.
Haber Merkezi
ABDULVAHİT GÜRASLAN
