Zirai insansız hava araçlarıyla (ZİHA) çiftçiler iş gücü ve zamandan tasarruf sağlıyor.
TÜYAP Tüm Fuarcılık Yapım AŞ tarafından TÜYAP Samsun Fuar ve Kongre Merkezi'nde organize edilen 8. Samsun Tarım, Hayvancılık ve Teknolojileri Fuarı'nda, çiftçilere kolaylık sağlayan ZİHA'lar da tanıtıldı. Yüzde 100 yerli yazılımla üretilen ZİHA'lar tarımsal faaliyetlerde zamandan ve iş gücünden tasarruf sağlarken birim alanda verimliliği de artırıyor. İthal ürünlere göre hem uygun fiyat hem de yedek parça temininde kolaylık sağlayan yerli ürünlerle çiftçiler tohumlama, gübreleme ve ilaçlama yapabiliyor. ZİHA geliştiren bir firmanın Genel Müdürü Başak Demir, AA muhabirine, ZİHA'ları Ondokuz Mayıs Üniversitesi bünyesindeki Samsun Teknopark'ta projelendirdiklerini söyledi. Türk Patent ve Marka Kurumundan marka tescilini aldıklarını belirten Demir, "Türkiye'de zirai amaçla yapılmış en büyük kapasiteli hava aracını geliştirdik. Yerlilik oranımız yüzde 75 ama bu oran artmaya devam ediyor. Hem otonom yazılım yerli hem de görüntüleme teknolojisi yüzde 100 yerli olarak geliştiriliyor. Bu projeyi KOSGEB desteğiyle hayata geçirdik." dedi. İnsansız hava araçlarının çeltik üretiminde kullanımının da gittikçe arttığına işaret eden Demir, şöyle devam etti: "Kapasitesi en büyük olan 50 litrelik dronumuzla bir kalkışta 22 dönüm arazi ilaçlanabiliyor, 15 dakika havada kalabiliyor. Sudan ve ilaçtan yüzde 60 tasarruf etmiş oluyoruz. Klasik traktörlerle ilaçlama ve gübrelemede teker izinden kaynaklı yüzde 6 verim kaybı yaşanıyor. Bunun önüne geçmiş oluyoruz."
Zirai dronlar sayesinde gerektiği kadar zirai ilacı ürünle buluşturduklarını, bu sayede verimi artırırken doğanın da daha az kirletildiğini dile getiren Demir, "Her coğrafyaya ve üretilen ürüne göre kapasitesi değişiklik gösteren insansız hava araçları bulunuyor. İç Anadolu'da 18, Karadeniz'de 50, Doğu Anadolu Bölgesi'nde ise 30 litrelik dronlar tercih ediliyor." diye konuştu.
ÇELTİKTE YÜZDE 30 VERİM ARTIŞI VAR
Demir, şunları kaydetti: "Dron kullanılarak ekilen çeltikte yüzde 30 verim artışı var. Buğdayda da aynı oranda verim alıyoruz. Hem zamandan hem maddiyattan hem de işçinin yapacağı çalışmanın daha kısa sürede bitmesinden kaynaklı tasarruf var. Hem ekonomik hem de ergonomik açıdan çok büyük avantajlara sahip geliştirdiğimiz insansız hava araçları. Bu sebepten dolayı bu ürüne talep artmaya devam ediyor."
OTOMATİK DÜMENLEME SİSTEMİYLE VERİM ARTIRILIYOR
Çiftçiler, traktörlerine monte edilebilen yarı otonom otomatik dümenleme sistemiyle hem verimi artırma hem de yüksek konfor elde etme imkanı buluyor. TÜYAP Tüm Fuarcılık Yapım AŞ tarafından TÜYAP Samsun Fuar ve Kongre Merkezi'nde organize edilen 8. Samsun Tarım, Hayvancılık ve Teknolojileri Fuarı'nda, çiftçilere üretimi artırırken konfor sağlayan teknolojiler de tanıtıldı.
Yapay zeka yardımıyla yarı otonom sürüş sağlayan otomatik dümenleme sistemi de bu teknolojiler arasında yer alıyor. Traktörün direksiyonuna monte edilen otomatik dümenleme sistemiyle tarlada belirlenen rota üzerinden yüksek hassasiyetle ekim, ilaçlama veya gübreleme yapılabiliyor. Bu alanda çalışmalar yürüten bir firmanın Türkiye İş Geliştirme Müdürü Ferhat Şahin, AA muhabirine, sistemin hidrolik direksiyonlu traktörlere monte edilebildiğini söyledi. Sistemin tarlada daha fazla ekim yapılmasını sağladığını, bunun da verimi artırdığını vurgulayan Şahin, böylece hem iş gücünden hem de girdi maliyetlerinin yüksek olduğu tohum, ilaç ve gübreden tasarruf gerçekleştirildiğini anlattı.
Şahin, çiftçiye yüksek konfor sağlayan sistemle daha fazla ekim işlemi yapılabildiğini belirterek, "Traktöre elektrik motorlu bir direksiyon takıyoruz, ekran ekliyoruz. Traktörün tepe noktasına anten yerleştiriyoruz. Cihaz, uydudan aldığı sinyalle traktöre belli bir konum oluşturuyor. Bu konumla traktörü otonom hale getiriyoruz. Ürünümüzün en büyük avantajı, 2,5 santimetre hassasiyetle çalıştığı için öncelikle verimlilik." ifadelerini kullandı. Son yıllarda gıdanın öneminin daha iyi anlaşıldığına işaret eden Şahin, "Bu nedenle birim alandan alınan faydanın artması, girdi maliyetlerinin yüksek olmasından kaynaklı birim alana daha az maliyet yüklenmesi gerekiyor. En önemli şeylerden biri de konfor. Öncelikle Amerika'da büyük traktörlerde bu teknoloji kullanılmaya başlandı. Sonra Avrupa'ya yansıdı. Sonra da Türkiye'ye giriş yaptı." diye konuştu.
Şahin, bugün sistemin traktörü yarı otonom hale getirdiğinin altını çizerek, ilerleyen süreçte ise çiftçiden bağımsız tam otonom hale getireceğini aktardı.
Samsun'un Bafra ilçesinde 650 dönüm arazide çeltik üretimi yapan Efe Sönmez ise sistemin yakıt, zaman ve işçi maliyetinden tasarruf sağladıklarını belirterek, "Hatların düz olması, bitkilerin gelişimi açısından önemli. Daha fazla alan işleyebiliyorsun. Kayıpları azaltmış oluyor, yakıttan tasarruf sağlıyor. Tarıma teknolojinin entegre edilmesi gerekiyor. Bu noktada otomatik dümenleme sistemini kullanma gereksinimi oluşuyor." diye konuştu.
Haber Merkezi
ABDULVAHİT GÜRASLAN