Hatay’ı yerle bir eden depremin ardından yıkımlara karşı güvenlik önlemleri ile ilgili seminerler verilmeye devam ediyor.
Yüksek inşaat mühendisi, mimar ve deprem uzmanı Yoshinori Moriwaki, depreme dayanıklı binalar için sismik izolatörler kullanımının yaygınlaştırılması gerektiğini belirtti. Japon uzman, Siirt Üniversitesince (SİÜ) İlahiyat Fakültesi Konferans Salonu'nda düzenlenen "Siirt Uluslararası Yeni Nesil Gençlik Söyleşileri ve Deprem Sempozyumu"nda konuştu. Türkiye'de ve dünyada meydana gelen depremlerle ilgili bilgi veren Moriwaki, depremlerin neden olduğu can kaybı ve hasara ilişkin veriler paylaştı.
"DENİZ KUMU KULLANILDIĞI İÇİN BİNALAR ÇÖKTÜ"
İzmir'de 2020'de meydana gelen depreme değinen Moriwaki, bu depremin merkez üssünün İzmir bölgesindeki fay hatları olmadığını belirtti. Moriwaki, şöyle dedi: "Depremde 17 bina çöktü. Deprem Ege tarafında, Yunanistan'daki adalardan uzak bir yerin fay hattıydı. Aslında küçük bir depremdi, ona rağmen binalar çöktü. Deniz kumu kullanıldığı için binalar çöktü. Ege tarafında Kuzey Anadolu Fay Hattı ve Doğu Anadolu Fay Hattı gibi uzun fay hattı yok. Küçük ve ince fay hatları var. Sık sık deprem meydana gelebilir ama ince ve kısa olduğu için küçük deprem olabileceğini söyleyebiliriz. 6 veya en fazla 7 söyleyebiliriz." İstanbul'da yaşadığını ve kaldığı binayı iyi bildiğini dile getiren Moriwaki, Türkiye'de depremle ilgili eğitim ve bilinçlendirme çalışmaları yapılması gerektiğine inandığını belirtti.
Moriwaki, bu nedenle 2011'den sonra eğitimlere başladığını, herkesin depremlerin nerede ve ne zaman olacağına dair sorular sorduğunu aktardı. Depremin hayatın bir gerçeği olduğunu ve buna göre herkesin önlem alması gerektiğini ifade eden Moriwaki, yapılarda sismik izolatör kullanımının önemine dikkati çekti.
BİNALARDA KONTROLÜ İYİ YAPMAK LAZIM
Yoshinori Moriwaki, önümüzdeki süreçte Doğu Anadolu Fay Hattı’nın ilerisinde bir deprem riski bulunduğunu belirterek, “Bingöl, Karlıova, Muş, Bitlis, bu bölge diye söyleyebiliriz.” dedi. Siirt’in birinci derece deprem bölgesinde yer aldığını fakat kentte 7’den büyük bir depremin yaşanmadığına işaret eden Yoshinori Moriwaki, bundan sonra da kentte büyük bir deprem beklenmediğini aktardı. Yoshinori Moriwaki, Türkiye’de “Deprem Dede” olarak tanınan Prof. Dr. Ahmet Mete Işıkara’nın, “Deprem öldürmez, bina öldürür.” sözünü anımsatarak, bu söze katıldığını ifade etti. Yapı denetim sistemiyle ilgili bilgi veren Yoshinori Moriwaki, 6 Şubat 2023’teki Kahramanmaraş merkezli depremlerde bu sistemden geçen binaların hasar gördüğünü fakat çökmediğini gördüklerini belirtti. “Doğru düzgün yaparsak bina çökmeyecek.” diyen Yoshinori Moriwaki, “Sıkıntı ne? 21 milyon yapı stoku varsa maalesef yüzde 50’den fazlası izinsiz bina. Bunun için kontrolü iyi yapmak lazım.” ifadelerini kullandı.
ATATÜRK’E SEVGİSİNİ DİLE GETİRDİ
Moriwaki, şu değerlendirmede bulundu: "Sismik izolatör varsa yatay yük az oluyor ve sallantı olmuyor. Olağanüstü büyük deprem gelse de sismik izolatör varsa sıkıntı yok. Türkiye'de 100'ü aşkın yatak bulunan hastanelerde sismik izolatör kullanmak lazım. Sismik izolatör varsa ameliyat da devam eder. 'Japonya'da büyük depremlere rağmen binalar çökmediği halde neden Türkiye'de çöküyor? şeklinde sorularla karşılaşıyorum. Türkiye de bunu yapabilir." Mustafa Kemal Atatürk'e olan sevgisini de dile getiren Moriwaki, sunumunda Atatürk'ün fotoğraflarına yer verdi. Sempozyuma, SİÜ Rektörü Prof. Dr. Nihat Şındak, kamu kurumları ve sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri, arama kurtarma ekipleri, akademisyenler ve öğrenciler katıldı.
Haber: Samim SELÇUK
ABDULVAHİT GÜRASLAN