Hatay’ı yerle bir eden deprem felaketinin ardından ülkenin dört bir yanında deprem gündemi ilk sıraya yerleşti.
Marmara Bölgesi ve özellikle İstanbul, tarih boyunca birçok yıkıcı depremle sarsıldı. Binlerce kişi öldü.
16 milyon insanın yaşadığı İstanbul, tarihi boyunca birçok deprem gördü. Sadece 358 - 1419 yılları arasında 20 yıkıcı deprem yaşandı. Bizans Dönemindeki bu depremlerden 7'sinde hem İstanbul hem de çevre iller ağır hasar aldı. Binlerce insan yaşamını yitirdi.
İLK DEPREM 358'DE YAŞANDI
Kayda geçen ilk deprem 358 yılında oldu. İstanbul'un yanı sıra İzmit de büyük hasar aldı ve tarihi kayıtlara göre adeta deprem tarafından yutuldu. 7 Ekim 525'te 6. yüzyılın en büyük depremi yine Marmara bölgesinde kayıtlara geçti. İstanbul'daki birçok tarihi eser bu depremde ya tamamen yıkıldı ya da ağır hasar aldı. 26 Ekim 740 depreminde şehrin önemli yapılarından Aya İrini Kilisesi kısmen yıkıldı. 9 Ocak 869'da yaşanan afette ise Ayasofya ağır hasar aldı, artçı sarsıntılar 40 gün sürdü. 26 Ekim 989'da meydana gelen deprem ise İzmit'ten İtalya'ya kadar geniş bir alanda yıkıma yol açtı.
İSTANBUL ADETA YENİDEN İNŞA EDİLDİ
İstanbul, Osmanlı Döneminde de 10 büyük deprem yaşadı. Bu depremlerden 4'ünde şehir adeta yeniden inşa edilmek zorunda kaldı. 29 Kasım 1488 depremi fetihten sonraki ilk büyük hasarlı deprem oldu. Fatih Camiinin kubbesi de dahil olmak üzere birçok yapı hasar aldı.
MARMARA'NIN "KÜÇÜK KIYAMETİ"
10 Eylül 1509 depremi ise kayıtlara "küçük kıyamet" olarak geçti. İstanbul, Edirne, Bursa ve İzmit ağır hasar gördü, birçok semti su bastı. Kayıtlara göre 5 binin üzerinde insan hayatını kaybetti. 28 Haziran 1648'de yaşanan deprem de oldukça şiddetliydi. Ayasofya'nın 4 minaresi yıkıldı. Can kaybı 30 bin kişiye ulaştı. 22 Mayıs 1766 depremi ise "Büyük istanbul Depremi" olarak anıldı. Binlerce kişi hayatını kaybetti. Şehrin simgelerinden Fatih Camii tamamen çöktü. Bu depremle birlikte 1509'da kırılan fay hattı 250 yıl sonra tekrar kırılmış oldu.
BÜYÜK MARMARA DEPREMİNDE 17 BİN 480 KİŞİ HAYATINI KAYBETTİ
"Sesimi duyan var mı?" Bu yakarış, 17 ağustos 1999 da yaşanan Marmara Depreminde hafızalara kazındı. Kocaeli merkezli 7,4 şiddetindeki sarsıntı tam 42 saniye sürdü. Kocaeli, Sakarya, İstanbul, Düzce ve Yalova ağır hasar aldı. 17 bin 480 kişi hayatını kaybetti, 43 bin 953 kişi yaralandı. 17 Ağustos depreminin üzerinden 3 ay geçmişti. Afetin yaraları henüz sarılamamışken Marmara bölgesi bu kez merkez üssü Düzce olan 7,2 büyüklüğünde depremle sarsıldı. 12 Kasım 1999'daki depremde 845 kişi hayatını kaybetti. Binlerce kişi evsiz kaldı. 24 Eylül 2019'da da Silivri açıklarında 5,8 büyüklüğünde deprem oldu. 1 kişi kalp krizinden öldü. Onlarca kişi yaralandı. Şiddetli deprem bazı binalarda hasara yol açtı.
Haber: Hanifi EKER
ABDULVAHİT GÜRASLAN