Antibiyotik direnci tıp biliminin karşılaştığı en büyük sorunlardan biridir. Uzmanlar, ölümlere ve ülke ekonomisine milyonlarca dolara mal olan bu sorun ile mücadelede vatandaş olarak üzerimize düşenin akılcı antibiyotik kullanımı olduğunu dile getiriyor. Altınbaş Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmasötik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Başkanı Dr. Öğretim Üyesi Cansu Vatansever, antibiyotik direnci ile ilgili dünyanın farklı bölgelerinde yapılmış çalışmalar olduğunu söyleyerek, Amerika'da her yıl yaklaşık 23 bin kişinin dirençli bakterilerin sebep olduğu enfeksiyonlar dolayısıyla hayatını kaybettiğine dikkat çekti. Hindistan’da ise her 9 dakikada bir çocuğun, bu dirençli bakterilerin sebep olduğu enfeksiyonlar nedeniyle hayatını kaybettiğini belirtti.
Avrupa'da da benzer bir durum olduğu ifade eden Dr. Vatansever “Avrupa'da her yıl yaklaşık 25 bin kişi antibiyotiklere dirençli bakterilerin sebep olduğu enfeksiyonlar dolayısıyla hayatını kaybediyor. Dirençli bakterilerin sebep olduğu enfeksiyonların tedavisi de oldukça zor olduğundan dolayı bu durum elbette ki tedavi maliyetlerini de yüksek oranda arttırmış durumda. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre Avrupa'da bu enfeksiyonların neden olduğu ekstra tedavi maliyetleri ve verimlilik kayıpları yıllık 1.5 milyar Euro’ya ulaşmış durumda. Dolayısıyla antibiyotik direnci gerek sağlık gerekse ekonomik olarak önemli bir tehdit unsuru olarak karşımıza çıkıyor” dedi.
Dünya Sağlık Örgütü’nün küresel sağlığa yönelik 10 büyük tehditten biri olarak değerlendirdiği antimikrobiyal ilaç direnci, sadece bakteriler değil virüsler, mantarlar gibi pek çok mikroorganizmayı kapsıyor. Tedavi amacıyla kullanılan antimikrobiyal ilaçlara karşı direnç geliştirmiş mikroorganizmaların günümüzde pek çok kişide enfeksiyona neden olduğuna işaret eden Dr. Vatansever, “Bu sorun enfeksiyonların oldukça şiddetli geçmesine neden olurken etkili bir antimikrobiyal ilacın bulunamaması hastaların hayatını kaybetmesine neden oluyor. Bunun sonucunda enfeksiyonlara bağlı ölüm oranları da artıyor. Sağlık açısından sebep olduğu sorunların yanı sıra ekonomik açıdan değerlendirildiğinde de dirençli mikroorganizmaların tedavisi amacıyla yapılan ek tetkikler, kullanılan ilaçlar, şiddetli enfeksiyonların hastanede yatış gerektirmesi ve bu sürenin uzaması da dikkate alındığında ekonomik açıdan sebep olduğu kayıplar da göz ardı edilemeyecek kadar önemli bir noktaya geldi. İngiltere’de yapılan bir algoritma çalışmasına göre mikroorganizmaların antimikrobiyal ilaçlara karşı geliştirdikleri direncin önüne geçilemez ise 2050 yılına kadar her yıl tüm dünyada 10 milyon kişi bu dirençli mikroorganizmaların sebep olduğu enfeksiyonlar sebebiyle hayatını kaybedecek’ ifadeleriyle sorunun ciddiyetini bir kez daha gözler önüne serdi.
ABDULVAHİT GÜRASLAN
