Çukurova Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sedat Türkmen ve Dokuz Eylül Üniversitesi Genel Jeoloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Sözbilir, Adana'nın Kozan ilçesinde bu sabah birer dakika arayla meydana gelen depremleri değerlendirdi.
Prof. Dr. Türkmen, bölgede böyle orta ve küçük büyüklükteki depremleri beklediklerini söyledi. Kozan'daki depremlerin geçen yıl öğle sıralarında meydana gelen Çardak fayının Göksun'daki depremin etkisiyle tetiklenen, bağımsız küçük, orta ölçekli depremler olduğunu vurgulayan Türkmen, şöyle konuştu: "Geçen yıl 6 Şubat 2023'teki iki büyük depremin ardından özellikle 'Çardak fayı' dediğimiz Göksun tarafındaki ikinci depremden sonra Saimbeyli civarında yüzlerce artçı deprem oldu. Geçen yıl yine 25 Temmuz'da Kozan'ın Himmetli bölgesinde bir deprem olmuştu. Bu sabah saat 05.32, 05.33 ve 05.34'te birer dakika arayla 4,6, 4,5 ve 4 büyüklüğünde yine 3 deprem meydana geldi. Bu geçen yıl olan depremin aynı bölgesinde. Bizim sol yanal atımlı 'Kozan fayı' olarak bildiğimiz yani eskiden var olan işaretlenmiş olan, Maden ve Tetkik Arama Genel Müdürlüğünün haritalarında diri fay olarak gösterilen Kozan fayı üzerinde meydana gelen bir deprem. Bunlar geçen yılki büyük Kahramanmaraş merkezli depremin etkisiyle oluşan tetiklenmiş bağımsız depremler. Böyle orta ve küçük büyüklükteki depremleri bekliyoruz. Zaten geçen yıldan bu yana yüzlerce artçı deprem meydana geldi. Tabi bu özellikle Çardak fayının etkisiyle oluşan hareket orada da yine 4-4,5 metre bir atım meydana gelmişti. O atım sonucunda özellikle Saimbeyli-Kozan fayı üzerinde bir gerilme meydana geldi. Bu gerilmeye bağlı olarak da işte Kozan civarında küçük artçı depremler meydana geliyor." Türkmen, geçen yıl depremlerin bazılarının normal atımlı denilen düşey bileşenli depremler olduğunu ve bunların çok büyük tehlike yaratmayacağını belirtti.
"ENDİŞELENMEYE GEREK YOK"
Ufak ve orta büyüklükteki depremlerin beklendiğini dile getiren Türkmen, şöyle devam etti: "Bundan sonraki gerilmeler daha çok Kozan, Karaisalı civarında böyle ufak veya orta büyüklükteki depremleri bekliyoruz. Bunlar normal endişelenmeye gerek yok. Ama şunu her zaman söylüyoruz Adana bölgesi büyük fay hatlarının sınırında bulunan bir bölge. 1998 Haziran'da yine 6,3 büyüklüğünde bir depremimiz olmuştu. Biz bölgesel olarak riskli bir bölgedeyiz. Bu yüzden gerekli tedbirleri hem yetkililer hem de vatandaşlar almak zorunda. Özellikle de bu yapılaşma kalitesi ve yerleşim yerleri son derece önemli. Alüvyon ve zayıf zeminlerden kaçınmalıyız." Türkmen, fayların geometrik yapısı, kinematik özelliklerini incelediklerinde, Kozan, Karaisalı ve Pozantı'ya doğru gerilmelerin oluştuğunu, buralarda küçük ve orta büyüklükteki depremlerin olabileceğini ön gördüklerini dile getirdi. Dokuz Eylül Üniversitesi Genel Jeoloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi ve AFAD Bilimsel Destek Kurulu Üyesi Prof. Dr. Hasan Sözbilir de Kozan'da meydana gelen 3 depremin Saimbeyli fayının güney ucundaki fay parçalarının aktivitesini gösterdiğini söyledi. Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat 2023'teki depremlerde kırılan fay parçalarının uçlarında stres ve enerji biriktiğini hatırlatan Sözbilir, şunları kaydetti: "Doğal olarak 6 Şubat depremlerinde kırılan fay parçalarının uçlarında biriken stres ve enerji transferinin Göksun güneyine Adana iline, Çelikhan kuzeyinde Elazığ ve Bingöl'e, Doğanşehir kuzeyinde Malatya iline, batıya doğru Kahramanmaraş, doğu ve güneye doğru ise Adıyaman, Gaziantep, Kilis ve Hatay illerine doğru ilerlediği belirtilebilir. Bu durumda depreme hazırlık konusuna hız verilmesi, il düzeyinde deprem master planlarının yapılması, kentsel dönüşüm çalışmalarına hız verilmesi ve İl Afet ve Risk Azaltma Planları'nda tanımlanan eylemlerin zamanında yerine getirilmesi hayati derecede önem arz etmektedir."
Haber: Hasan YETMEZ
ABDULVAHİT GÜRASLAN